Çocuk Psikologu

Cinsel Kimlik Gelişiminde Aile Tutumunun Önemi

Cinsel Kimlik: Bireyin kendi bedenini ve benliğini, belli bir eşeylik (cins) içinde algılayışı, kabullenişidir. Kişi kendini; erkek, kız , ya da eşeysiz, her iki cins olarak algılar.

Cinsel yönelim ise Bireyde duygu,istek ve davranışların belli bir cinse olan çekimidir. Örneğin; cinsel kimliğini kadın olarak algılayan birinin cinsel yönelimi; erkek, kadın veya her iki cinse doğru olabilir.

Cinsel rol toplum içinde dışa vuran davranışların görünümüdür. Örneğin bir erkek kendini erkek olarak görür, kabul eder, vücudunu erkek algılar, dışa vuran davranışlarda, toplumsal uyumunda erkeksi bir rolü benimsemiştir. Bu erkeğin cinsel kimliği erkek, cinsel rol benimsemesi erkek, cinsel yönelimi ise; aynı cinse, karşı cinse ya da her iki cinse doğru olabilir. 

Cinsel kimliğin gelişiminde, yaşamın ilk yıllarındaki deneyimlerin etkisi büyüktür. Çocukluk çağındaki öğrenmeler, ilk ilişkiler  ve özdeşimler cinsel kimliğin gelişmesini etkiler, ona biçim verir.

Cinsel ya da cinsel olmayan ilk olumlu, doyurucu ilişki; anne daha sonra baba ve kardeşlerle olan ilişkilerdir. Bu ilişkilerde sürekli ağır bozukluklar yoksa yetişen çocuğun ileride olumlu sevgi ilişkileri kurma olasılığı yüksektir. Erkek çocuğun baba ya da baba yerinde olan bir erkek; kız çocuğun anne ya da anne yerine öz bakım veren bir kadın ile özdeşim (aynılaşma) yapma olanağı bulunması, erkek çocuğun babayı, kız çocuğun anneyi benimsemesi; onun özelliklerini benliğine sindirmesi, özetle; sağlıklı özdeşim, sağlıklı cinsel kimlik gelişimi için zorunludur.

Sağlıklı Özdeşim Engelleri:

   - Özdeşim örneği olabilecek kişilerin çocukla bu nitelikte     ilişki kuramaması,

   - Annenin kendini kızına kötülemesi, kadını aşağı, horlanan bir varlık şekilde tanıtması,

   - Bozuk, nevrotik, psikotik davranışlar  gösteren ana-baba,

   - Aile içinde çocuğa cinsel sataşmalar, çocukla cinsel ilişkiler,

   - Anne- babanın birbirini sevip- saymaması, aşağılaması,  

   - Aile içinde sevgi yoksunluğu,

   - Aile içi şiddet vb.

   Yine; aile içinde ve toplumda cinsel konulara karşı aşırı tutumlar cinsel kimlik gelişimini etkileyebilir. Suçlamalar, ağır günah duygusu, suçüstü yakalanma korkuları, anne-babanın çocuğun gelişmekte olan cinsel organlarıyla fazla ilgilenmeleri, aşırı denetleme, ergemlik öncesi ve sonrası dönemde bir miktar gizliliğin (mahremiyet) tanınmaması, yalnış bilgi vermeler, örneğin mastürbasyon ile akıl hastalığı, cinsel güçsüzlük vb.korkusunun aşılanması; çocuğu çapkınlığa itici, kışkırtıcı tutumlar cinsel korkular ve çekingenliklerle yüklü cinsel kimlik gelişinmine yol açabilir.

Psk. Nesrin Örek- Aile ve Çİft Terapisti- Cinsel Terapist